Konya Bilim Merkezi İlimge

Tarihüstü Bir Meslek: Dalkavukluk

 Yusuf Sevim
 2 dk  533

Anlamdaş kelimeler: Soytarı, maskara

Türeyen kelime: Palyaço


Dalkavukluk; günümüz medya ve siyaset dünyasında sıklıkla kullanılan bir tabirdir. Doğruları söylemek ya da gerçek fikrini belli etmek yerine hali hazırda karar verici olan kimseyi pohpohlamak ve güvenli bir konuma geçmeyi ifade eder. Mecaz kullanımı o kadar yaygındır ki gerçek kelime anlamı unutulur olmuştur.


İslam tarihinde dalkavukluk, Abbasiler'den itibaren kurumsal olarak saraya girmiştir. Osmanlı’ya bu kurumu Yıldırım Bayezid taşımıştır. Osmanlı’da dalkavuklar kahyaları, nizamnameleri ve narhları olan bir esnaf koludur.

Osmanlı’da her meslek erbabının kafasına bir şey takması zorunluluktu. Dalkavuklar, üzerine herhangi bir şey sarılmayan sade kavuk takarlardı. Alametsiz kavuğa nisbetle bu meslek erbabına halk arasında dalkavuk ismi verildi.

Dalkavuklar, yaygın kanının aksine yalnızca saraydaki devlet büyüklerini eğlendirmezdi. Ücretini karşılayan herkese hizmet verirlerdi. O dönemin şartlarında eğlenceli vakit geçirme olanakları kısıtlıydı. Canı sıkılan ve parası olan insanların eğlence aracı dalkavuklardı.

Dalkavukluk hem sözsel yardakçılığı hem bedensel temaşayı kapsamaktaydı. Vazifeleri eğlendirmekte görevli oldukları zata neşe vermek ve dediklerini tasdik etmekti. Yapılan eğlencenin çeşidine göre narh bedeli alırlardı. Örnek narh ücretleri aşağı yukarı şöyleydi:

• Başına kabakla vurmak, tokat atmak, oturduğu yerden aşağı atmak: 30 para

• Merdivenden aşağı yuvarlamak: 180 para

• Sakal boyama ya da sakal zelzelesi: 60 para

• Kuyruğu dahil bir fareyi ağzına sokmak: 400 para

• Üzengisiz hayvana bindirip bundan hoşlanmak: 300 para

• Bostan dolabında suyun içinde bırakmak: 600 para

Sarayda padişaha yakınlığını iyi kullanıp etkin pozisyon alan dalkavuklar da vardı. 3.Murad'ın Nasuh ve Cuhud isimli cüceleri Osmanlı tarihindeki meşhur dalkavuklardandı. Bugünkü ifadeyle asosyal bir padişah olan 3.Murad'ı avuçlarının içine almışlar, tayinlere ve akçeli işlere karışır olmuşlardı.





#dalkavuk #saray #meslek
0
1
0
Kaynakça

Koçu, Reşad Ekrem. Tarihimizde Garip Vakalar. 5. Baskı. İstanbul: Doğan Kitap, 2016.

Milliyet. “Milliyet Blog”. Erişim: 20 Ekim 2022. https://blog.milliyet.com.tr/dalkavukluk-meslegi/Blog/?BlogNo=169512

BENZER MAKALE
Öğretmen Değil Rehber

Öğretmen Değil Rehber

Çoğu zaman kendisine atfedilen kutsallıkla birlikte anılan öğretmenlik mesleğinin de bir tarihsel süreci...

Pelerinin Altındaki Hançer: Sicarii Suikast Örgütü

Pelerinin Altındaki Hançer: Sicarii Suikast Örgütü

Sicarii olarak tanımlanan grup adını suikast faaliyetlerinde kullanılan hançerden almaktadır. Kısa ve kıvrımlı olan...

Birlik ve Konfederasyon Mücadelesi: Amerika iç Savaşı

Birlik ve Konfederasyon Mücadelesi: Amerika iç Savaşı

Amerikan İç Savaşı, ekonomileri tarıma dayalı olan ve köleleri iş gücü olarak kullanan Güney...

Son İsrail-Arap Savaşı: Yom-Kippur Muharebesi

Son İsrail-Arap Savaşı: Yom-Kippur Muharebesi

Suriye ve Mısır önderliğinde Arap Devletleri 1973 yılının 6 Ekim’ine denk gelen Ramazan ayının onuncu gününde,...

Vaat Edilmiş Topraklar Efsanesi ve Siyonizm

Vaat Edilmiş Topraklar Efsanesi ve Siyonizm

Vaat Edilmiş Topraklar (Arz-ı Mev’ud), Tanrı'nın Hz. İbrahim'e ve onun soyundan gelenlere verdiğine inanılan...

Naziler ve Siyonist Ortakları

Naziler ve Siyonist Ortakları

Hitler'e karşı savaş başladığında neredeyse tüm Yahudi örgütleri müttefiklerle güçlerini...

İsrail’i Kuran Terörist Örgütler: Haganah, Irgun ve Lehi

İsrail’i Kuran Terörist Örgütler: Haganah, Irgun ve Lehi

Ortadoğu'yu kan gölüne çeviren İsrail'in kuruluş süreci de katliamlarla doludur. İsrail'in...

Protestanlık Uğruna Bir Savaş: 30 Yıl Savaşı

Protestanlık Uğruna Bir Savaş: 30 Yıl Savaşı

30 yıl savaşları 1618-1648 yılları arasında Almanya merkezli gerçekleşen ama bütün Avrupa’yı içine...

Üç Kralın Savaşı: Vadisseyl Muharebesi

Üç Kralın Savaşı: Vadisseyl Muharebesi

1578 yılında Portekiz Kralı, Muhammed El Mütevekkil’e destek vermek amacıyla ordusuyla Fas’a çıkarma...

Şekerin Acı Tarihi

Şekerin Acı Tarihi

Günümüzde neredeyse her alanda kullandığımız bir ürün olan şeker, Hindistan'dan başlayarak...

ANASAYFA
RASTGELE
KATEGORİLER
POPÜLER
EN YENİLER