Konya Bilim Merkezi İlimge

İngiltere'nin Cumhuriyet Dönemi: The Protectorate

 Kerim Emre Karabacak
 2 dk  371

Parlamento savunucuları ve Kraliyet savunucuları arasında devam eden iç savaş sonucunda Kral I. Charles idam edilmiştir. Kralın ölmesi ile Oliver Cromwell önderliğinde The Protectorate Dönemi olarak adlandırılan Cumhuriyet rejimi ilan edilmiştir ve bu rejim  1653–1659 yılları arası devam etmiştir. 

1603 yılında Kraliçe I. Elizabeth’in ölümü sonrası tahta geçen James Stuart döneminde adada toplumsal sorunlar ortaya çıkmıştır. Kraliyet parlamentoyu fes ederek monarşiyi güçlendirme hareketlerine girişirken parlamento yanlıları ise kralın yetkilerini kısıtlayarak parlamentonun güçlenmesini istemiştir. James’in ölümü sonrası tahta geçen I. Charles döneminde toplumsal sorunlar daha da büyüyerek iç savaşa yol açmıştır. İç savaş kraliyet taraftarları olan Cavaliers ve parlamento taraftarları Rounheads arasında yaşanmıştır. Yaşanan iç savaş sonucunda Kral Charles idam edilmiştir.

Kralın ölümü sonucu ülkede cumhuriyet ilan edilmiştir. Ülke Oliver Cromwell önderliğinde parlamento tarafından yönetilmiştir. Cromwell “Lord Protector” olarak, Cumhuriyet dönemi ise “Protectorate” olarak adlandırılmıştır.

Cromwell, parlamento savunuculuğu yanında koyu dindar olarak bilinmektedir. Sabit fikirli olarak bilinen Cromwell, Makyavelist bir kişilik olarak da tanımlanmaktadır. Giriştiği savaşlarda başarılar elde ederek hem destekçilerinin hem de düşmanları onun becerilerine hayranlıklarını ifade etmiştir.

Cromwell, din adamlarına danışarak Barebone Parlamento’sunu kurmuştur. Azizler Parlementosu olarak da adlandırılan bu yapı birkaç ay sonra lağvedilmiştir. Cromwell’in önderliğinde ortaya çıkan yeni sistem beklentileri karşılamayarak dindarlığı vurgulayan askeri bir yapıya dönüşmüştür. Cromwell, parlamento taraftarlarının da etkisini kırarak ülkenin koruyucu hamisi veya gölge kral olarak adlandırılmıştır. Din karşıtı olanlar ölüm cezasına çarptırılmıştır. Halk vergiler altında ezilmiş ve ekonomik bunalım yaşanmıştır.

Kral ve monarşi rejimi ortadan kalkmış, rejim değişikliğine gidilerek Cumhuriyet ilan edilmiştir. Cumhuriyet rejimi kağıt üzerinde kalarak diktatörlüğe evrilmiştir.

Cromwell, 1658 yılında çıktığı İrlanda seferinde hastalanarak hayatını kaybetmiştir. Ölümünden sonra otorite sağlayacak bir varisi olmadığından dolayı “Protectorate” dönemi kısa sürmüştür. Cromwell’e olan tepkiler ölümünden sonrada devam etmiştir. 1961’de Cromwell’in cesedi mezardan çıkarılarak darağacına asılarak bir süre sergilenmiştir.

Protectorate Dönemi kısa sürmüş ve monarşi rejimi tekrar getirilmiştir. Kral II. Charles ülkeye gelerek rejim eski halini almıştır.

#Oliver Cromwell #The Protectorate #Kral II. Charles #İngiltere
0
0
0
Kaynakça

Loomie, Albert, Oliver Cromwell's Policy toward the English Catholics: The Appraisal by Diplomats 1654-1658, The Catholic Historical Review, 2004, 90. Cilt, 1. Sayı, 29-44.

Riske Ella, The Date and Occasion of Waller's Panegyric to My Lord Protector, PMLA, 1928, 43. Cilt, 4. Sayı, 1201-1202.

Taybuğa, Tayfur. İngiltere’de Fetret Devri (1649-1660). Nevşehir: Hacı Bektaşi Veli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2020.

Yay, Serdar & Atkan, Coşkun. Tesviyeciler Hareketi (1647-1649) Anayasal Demokrasi Yolunda bir Mücadele, Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 11(1), 2019, 96-114.


BENZER MAKALE
Öğretmen Değil Rehber

Öğretmen Değil Rehber

Çoğu zaman kendisine atfedilen kutsallıkla birlikte anılan öğretmenlik mesleğinin de bir tarihsel süreci...

Pelerinin Altındaki Hançer: Sicarii Suikast Örgütü

Pelerinin Altındaki Hançer: Sicarii Suikast Örgütü

Sicarii olarak tanımlanan grup adını suikast faaliyetlerinde kullanılan hançerden almaktadır. Kısa ve kıvrımlı olan...

Birlik ve Konfederasyon Mücadelesi: Amerika iç Savaşı

Birlik ve Konfederasyon Mücadelesi: Amerika iç Savaşı

Amerikan İç Savaşı, ekonomileri tarıma dayalı olan ve köleleri iş gücü olarak kullanan Güney...

Son İsrail-Arap Savaşı: Yom-Kippur Muharebesi

Son İsrail-Arap Savaşı: Yom-Kippur Muharebesi

Suriye ve Mısır önderliğinde Arap Devletleri 1973 yılının 6 Ekim’ine denk gelen Ramazan ayının onuncu gününde,...

Vaat Edilmiş Topraklar Efsanesi ve Siyonizm

Vaat Edilmiş Topraklar Efsanesi ve Siyonizm

Vaat Edilmiş Topraklar (Arz-ı Mev’ud), Tanrı'nın Hz. İbrahim'e ve onun soyundan gelenlere verdiğine inanılan...

Naziler ve Siyonist Ortakları

Naziler ve Siyonist Ortakları

Hitler'e karşı savaş başladığında neredeyse tüm Yahudi örgütleri müttefiklerle güçlerini...

İsrail’i Kuran Terörist Örgütler: Haganah, Irgun ve Lehi

İsrail’i Kuran Terörist Örgütler: Haganah, Irgun ve Lehi

Ortadoğu'yu kan gölüne çeviren İsrail'in kuruluş süreci de katliamlarla doludur. İsrail'in...

Protestanlık Uğruna Bir Savaş: 30 Yıl Savaşı

Protestanlık Uğruna Bir Savaş: 30 Yıl Savaşı

30 yıl savaşları 1618-1648 yılları arasında Almanya merkezli gerçekleşen ama bütün Avrupa’yı içine...

Üç Kralın Savaşı: Vadisseyl Muharebesi

Üç Kralın Savaşı: Vadisseyl Muharebesi

1578 yılında Portekiz Kralı, Muhammed El Mütevekkil’e destek vermek amacıyla ordusuyla Fas’a çıkarma...

Şekerin Acı Tarihi

Şekerin Acı Tarihi

Günümüzde neredeyse her alanda kullandığımız bir ürün olan şeker, Hindistan'dan başlayarak...

ANASAYFA
RASTGELE
KATEGORİLER
POPÜLER
EN YENİLER