Konya Bilim Merkezi İlimge

Hindu Kutsal Metinleri

 Raziye Betül Dikmen
 5 dk  3244

Hinduizm 1.16 milyar takipçisi ile dünyadaki üçüncü en büyük dindir. Hint alt kıtasının yerli dini olarak kabul edilen Hinduizm, tarihsel olarak en eski dinlerden biridir. M.Ö. 2000 yıllarında ortaya çıktığı kabul edilen Hinduizm kutsal kitaplar açısından da zengin bir dindir.


Hindu kutsal metinleri "Sruti" ve "Smriti" olarak iki farklı kategoriden oluşmaktadır. Sruti, “duyulmuş” anlamına gelmektedir. Bu metinlerin doğrudan ve sezgisel vahiyler olduğu kabul edilmektedir. Tanrı tarafından "Rişilere" verilen hakikatler olduklarına inanılmaktadır. "Rişiler", Tanrıdan aldıkları bu hakikatleri insanlara ileten aracılar konumdadır. “Hatırlama” anlamına gelen "Smritilerin", "Srutilere" göre ikincil konumda oldukları kabul edilmektedir. Akla ve bilgiye dayanan "Smriti" metinleri "Dharmayı" açıklamaktadır. Hindu toplumunu düzenleyen yasaları içermektedir. Bireylerin günlük yaşamlarını düzenlemekte ve onlara rehberlik etmek için kurallar koymaktadır.

Sruti metinlerinin en önemlisi "Vedalardır". Vedalar dışında bu kategoride yer alan metinler; "Brahmanalar", "Aranyakalar" ve "Upanişadlardır".

Vedalar: Veda bilmek anlamına gelen “vid” kökünden türemiş ve “bilgi” anlamına gelmektedir. Hinduların temel kutsal metinleri olan Vedaların, diğer metinlerin kaynağı olduğuna inanılmaktadır. Vedalar, insanlık kütüphanesinin en eski kitapları olarak kabul edilmektedir. Tanrı tarafından insana vahyedilmiş ilahi bilginin somutlaştırılmış hali olarak görülmektedir. Tanrının sözleri olarak kabul edilen Vedaların ebedi olduğuna inanılmaktadır. Dört tane Veda metni bulunmaktadır. Bunlar; "Rigveda", "Yajur-veda", "Sama-veda" ve "Atharva-vedadır".


Rigveda: Hinduların en eski ve en kutsal kabul ettikleri kutsal metindir. Üslubu, dili ve tonunun gizemli olduğu kabul edilmektedir. Mantralarının en büyük hakikatleri içerdiğine inanılmakta ve dünya üzerindeki bütün kutsal metin literatüründeki en büyük hazine olduğu kabul edilmektedir.

Yajur-veda: Kurban törenlerinde kullanılmakta ve Rigveda’daki mantraları açıklamaktadır.

Sama-veda: Rahipler tarafından kurban ritüellerinde okunması istenen metinlerden oluşmaktadır.

Atharva-veda: Aryan etkisinden daha eskiye dayanan, büyü, tılsım ve büyülü formüllerden oluşmaktadır. Hindu tıbbının tarihi bir kaynağı olarak kabul edilmektedir.

Brahmanalar: Brahminlere yol göstermek amacıyla kaleme alınmışlardır. Ritüellerle ilgili kutsal metinlerde gizli olan anlamlar üzerine açıklamalar içermektedir. Kurban törenleri ile ilgili en eski kaynak olarak kabul edilmektedir.

Aranyakalar: İbadet ve meditasyon ile ilgili metinlerdir. Bu metnin belirli kişiler tarafından okunması ve içerisindeki ritüelleri de belirli kişilerin yapabileceği kabul edilmektedir. Yalnızca inisiye olanlar tarafından incelenmesine ve ormanda inzivaya çekilmiş münzeviler tarafından okunmasına izin verilmektedir. Bu nedenle Aranyakalar, münzevilerin kitabı olarak kabul edilmektedir.

Upanişadlar: Vedaların özü ve amacı olarak kabul edilen Upanişadların kadim bilgeliği insanlara ikram edeceğine inanılmaktadır. Vedik gelenekten gelişmiş olan Upanişadların, Hinduizmi şekillendirmekte son derece etkili olduğu kabul edilmektedir.

Akla ve bilgiye dayanan Smriti metinleri; Ramayana, Mahabharata, Puranalar, Dharma-sastralar oluşmaktadır.

Ramayana: Sri Rama’nın öyküsünü anlatan Ramayana destanı Hindular arasında yaygın olarak bilinen epik şiirdir. Yirmi dört bin beyitten oluşmaktadır. Bu destanda anlatılan karakterlerin Hindu dharmasında bir karşılığı olduğuna inanılmaktadır. Destanda; Rama ve kardeşlerinin doğumu, eğitimleri ve evlilikleri, Sri Rama'nın sürgüne gönderilmesi, karısı Sita'nın kaçırılması ve kurtarılması, Lanka'nın Rakshasa Kralı Ravana'nın yok edilmesi ve Sri Rama'nın saltanatının öyküsü detaylı olarak anlatılmaktadır. Günlük yaşamlarında rehberlik için Hinduların başvurdukları bir metindir.

Mahabharatha: Yüz bin beyitten oluşan Mahabharatha destanı dünyanın en uzun destanı olarak bilinmektedir. Din, felsefe, tarih ve tasavvuftan siyasete kadar hemen hemen dokunmadığı hiçbir konu yoktur. Ahlaki öğretiler, faydalı dersler, pek çok hikaye, vaaz ve söylem içermektedir. Mahabharatha’nın altıncı bölümünde Hindu geleneğinde en önemli kabul edilen metinlerden biri olan Bhagavat Gita yer almaktadır. Lord Krişna ve Arjuna arasında geçen diyaloglardan oluşmakta ve Hindu esaslarını anlatmaktadır. Bhagavat Gita’da Lord Krişna’nın gerçekleri ve yaşam ile ilgili gerekli öğretileri ifşa ettiğine inanılmaktadır. Ramayana ve Mahabharata, eski Hindistan'dan, onun halkından, geleneklerinden, yaşam biçimlerinden, sanatlarından, uygarlığından ve kültüründen Hindistan'ın bir zamanlar ne kadar harika olduğunu göstermektedir.


Puranalar: Vedaların özünü içeren Puranalar, Veda dininin yaygınlaşması için kaleme alınmıştır. Vedaların öğretilerini somut, anlaşılabilir hikaye ve mitlerle anlatmaktadır. Tanrının tezahürleri gibi kutsal bilgilerin yanında dünyevi konuları da ele almaktadır. Yüksek felsefi anlatımları anlayamayan sıradan insanlar için hazırlanmıştır. Bu sayede dini öğretiler herkes tarafından kolay bir şekilde öğrenilebilir hale gelmiştir.

Dharma-sastralar: Dharmalar, Hint dini kurallarını açıklayan metinlerdir. Değişik şart ve farklı zamanlarda dini hükümlerin nasıl uygulanacağı ile ilgili rehberlik yapmaktadır. Dharma-sastralar içerisinde Manu Kanunnamesi önemli bir yere sahiptir. Hinduizm’de zaman zaman büyük kanun koyucuların dünyaya geldiğine ve yasaları güncellediğine inanılmaktadır. Manu’da bu kanun koyucuların en ünlülerinden biri olarak kabul edilmektedir. Hint düşüncesinin tüm yönlerinde etkisi olduğu görülmektedir. Bu nedenle Hindu geleneğinde önemli bir yeri bulunmaktadır.

#hinduizm #metinler #kutsal kitaplar
0
0
0
Kaynakça

Sivananda Sri Swami, All About Hinduism, A Divine Life Society Publication, Hindistan 1999.

“Hindu Online :. Hindu Scriptures”. Erişim 03 Mart 2023. http://hinduonline.co/HinduReligion/HinduScriptures.html

“Aranyaka | Hindu literature | Britannica”. Erişim 03 Mart 2023. https://www.britannica.com/topic/Aranyaka

“BBC - Religions - Hinduism: Scripture”. Erişim 03 Mart 2023. https://www.bbc.co.uk/religion/religions/hinduism/texts/texts.shtml

“Brahmana | Hindu literature | Britannica”. Erişim 03 Mart 2023. https://www.britannica.com/topic/Brahmana

“Mahabharata | Definition, Story, History, & Facts | Britannica”. 05 Ocak 2023. Erişim 03 Mart 2023. https://www.britannica.com/topic/Mahabharata

“Manu-smriti | Hindu law | Britannica”. Erişim 03 Mart 2023. https://www.britannica.com/topic/Manu-smriti

“Scriptures2.0_0.pdf”. Erişim 03 Mart 2023. Erişim 03 Mart 2023. https://www.hinduamerican.org/wp-content/uploads/2019/12/Scriptures2.0_0.pdf

“Smriti | Hindu literature | Britannica”. Erişim 03 Mart 2023. https://www.britannica.com/topic/Smriti

“Upanishad | Hindu religious text | Britannica”. Erişim 03 Mart 2023. https://www.britannica.com/topic/Upanishad

“Veda | Definition, Scriptures, Books, & Facts | Britannica”. Erişim 03 Mart 2023. https://www.britannica.com/topic/Veda

BENZER MAKALE
Hristiyanlıkta İkon Anlayışı

Hristiyanlıkta İkon Anlayışı

Yunanca “eikon” sözcüğünden gelen ikon veya ikona, imge, simge, tasvir anlamlarına gelmektedir....

İstanbul Fener Rum Patrikhanesi

İstanbul Fener Rum Patrikhanesi

1054 yılında Hıristiyan kiliseler arasında yaşanan büyük ayrılığın ardından İstanbul'da Roma'dan bağımsız...

Mabedin Kurtuluş Bayramı Hanuka

Mabedin Kurtuluş Bayramı Hanuka

“Işık Festivali”, “Makkabi Bayramı” olarak da bilinen Hanuka, Yahudiler tarafından her yıl Kislev...

Evanjelizm ve Amerika Örneği

Evanjelizm ve Amerika Örneği

Evanjelizm’in Amerika’ya girmesi ve burada sağlam şekilde inşa edilmeye başlaması, İngiltere’de ortaya...

Ölmüş Ataların Geride Kalanları Ziyarete Geldiği Gün: Bon Festivali

Ölmüş Ataların Geride Kalanları Ziyarete Geldiği Gün: Bon Festivali

Obon olarak da adlandırılan Bon festivali, Japonya’da “ataları anma bayramı” olarak kutlanmaktadır. Bon...

Caynizm ve Ahimsa Prensibi

Caynizm ve Ahimsa Prensibi

Caynizm’in dünya üzerinde tanınması ve yaygınlık kazanmasında etkili olan en önemli inanç “ahimsa”...

Şiilik ve Ana İlkeleri

Şiilik ve Ana İlkeleri

Şia, Hz. Peygamber’in vefatından sonra Hz. Ali’nin nass ile halife oluğuna inanır ve imametin kıyamete kadar...

Son Akşam Yemeği Tablosunun Kökeni ve Evharistiya

Son Akşam Yemeği Tablosunun Kökeni ve Evharistiya

Leonardo da Vinci denilince akla gelen eserlerinden biri de hiç şüphesiz Milano’da Santa Maria delle Grazie...

Yahudi Aydınlanma Hareketi: Haskala

Yahudi Aydınlanma Hareketi: Haskala

Yahudiler yüzyıllar boyunca seçilmiş halk olmaları nedeniyle kendilerini her zaman diğer toplumlardan ayrı tutmuş...

Sathya Sai Baba Hareketi

Sathya Sai Baba Hareketi

Aziz Shirdi Sai Baba'nın reenkarnasyonu olduğu kabul edilen Sathya Sai Baba'nın, Hindistan'da başlattığı...

ANASAYFA
RASTGELE
KATEGORİLER
POPÜLER
EN YENİLER