Konya Bilim Merkezi İlimge

Çölün Efendileri: Tuaregler

 Kerim Emre Karabacak
 2 dk  425

Tuareg, Touareg ve Tevarık olarak adlandırılan çölün halkı, Batı ve Orta Sahel bölgelerinde yaşamaktadır. Manevi başkentleri Tibmuktu’dur. Sahra’nın Lordları olarak da adlandırılan Tuaregler, başlarına taktıkları mavi şalla özdeşleşmiştir. 


Tuareg mensuplarının çoğu Cezayir, Mali, Nijer, Libya ve Burkina Faso’da yaşamaktadır. Birçok kabileye ayrılan halkın kendi dili ve kendi alfabesi bulunmaktadır. Kadınların söz sahibi olduğu toplumda soy kadından geçmektedir. Halk kültürlerine oldukça bağlılık göstermektedir.

Tuareglerin genellikle Sahra Altı haklarından ayrılarak açık tenli olduğu bilinmektedir. Kuzey toplumlarına benzeyen ten renkleri bulunmaktadır. Ten renklerinin açık olması Sahra Altı halkları tarafından zaman zaman ötekileştirilmelerine yol açmıştır. Zamanla Sahra Altı toplulukları ile temasları sonucu siyah tenli renkli kabile mensuplarının ortaya çıktığı düşünülmektedir.

"Çölün Lordları" olarak adlandırılan halk, Sahra çölünü iyi bilmektedir. Bir kısım Tuareg topluluğunun çöl bölgesinde yaşaması bölgeyi iyi tanımalarına olanak sağlamıştır. Sahraya hakim olanlar çöl geçişlerinde rehber olarak faaliyet göstermiştir. Afrika içlerinden Kuzey sahillerine giden yollarda yüzyıllar boyunca kervanlara korumalık ve rehberlik yapan toplum, geçimini bu yollarla sağlamıştır. Hayvancılığa elverişli noktalarda yaşayan kesim ise hayvancılıkla uğraşmış, halkın çöl bölgelerinde yaşayan mensupları arayıcılığıyla bu hayvanlar satılarak geçimleri sağlanmıştır.

Hayvancılıkla uğraşan Tuareg toplulukları kuraklıkların etkisiyle önemli bir nüfus kaybı yaşamıştır. Kuraklığın etkisiyle pek çok insan yaşadığı bölgeden göç etmiştir. Sahel bölgesinde yaşanan güvenlik sorunu bu göçü hızlandırmıştır. Bölgedeki pek çok devletin sınırları içerisinde yaşayan Tuaregler zaman zaman saldırılara maruz kalmıştır.

Tuareg kabilesi mensupları, 1962, 1990, 2007 ve 2012 isyanları ile Mali Cumhuriyeti’ne karşı 4 defa ayaklanmıştır. 2012 yılında gerçekleşen ayaklanma sonucu Mali’nin topraklarının 3/2’si kontrol altına alınarak Azawad Cumhuriyeti ilan edilmiştir. Azawad Cumhuriyeti, hiçbir uluslararası aktör tarafından tanınmamıştır. Azawad Cumhuriyeti topraklarında radikal grupların bulunması ve Mali’nin başkenti Bamako’ya doğru ilerleme girişimleri sonucu Mali hükümeti uluslararası yardım çağrısı yapmıştır. Fransa’nın müdahalesi ve radikal grupların Azawad Cumhuriyeti girişimini sabote etmesi sonucu Tuareg grupları bu hareketten vazgeçmiştir. Tuareg gruplarının silahlı mücadeleyi bırakması ile son bağımsızlık girişimi başarısızlıkla sonuçlanmıştır.

#Çölün efendileri #Tuaregler #Afrika
0
0
0
Kaynakça

Boılley, Pierre. Les Touaregs Entre Contraintes Géographiques et Constructions Politiques. Études Rurales. 1999, 151-152. Cilt, 255-268.

Casajus, Dominique. Islam et Noblesse chez les Touaregs, L’Homme, 1990, 30. Cilt, 3. Sayı, 7-30.

İbn Batuta. İbn Batuta Seyahatnamesi II, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, 2004. 988-991

İpek, Volkan. Mali’de 2012 Tuareg İsyanı. Ed. İsmail Ermağan. “Dünya Siyasetinde Afrika 1”. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık, 2012. 155-172

Huguet, Joseph. Sur les Touareg, Bull. de la Société d'Anthropologie de Paris, 1902. 5. Cilt, III, 614-642.


BENZER MAKALE
Jeolojide Bir Devrim: Kıtaların Kayması Teorisi

Jeolojide Bir Devrim: Kıtaların Kayması Teorisi

Levha tektoniği, Dünya'nın yer kabuğunun yavaş yavaş hareket ettiği fikrini ortaya koyan bir teoridir. Yer kabuğu...

Endülüslü Müslümanların Atlantik Okyanusunu Keşfetme Girişimleri

Endülüslü Müslümanların Atlantik Okyanusunu Keşfetme Girişimleri

Coğrafyacı al-Mas’udi, İber yarımadasında yaşayan Müslüman Arapların Atlantik okyanusunu keşfetmek amacıyla...

Babil ve Asma Bahçeleri

Babil ve Asma Bahçeleri

Babil tarihi, Mezopotamya'daki Babil kentinin tarihini kapsar. Babil, günümüzde Irak'ın güneyinde...

Tikal Tapınağı: Mayalar’ın Mimari Harikası

Tikal Tapınağı: Mayalar’ın Mimari Harikası

Tikal Tapınağı, Maya uygarlığı tarafından M.Ö. 4. yüzyılda inşa edilmiştir. Tikal, Maya uygarlığı döneminde...

Mısır Piramitleri: Antik Mimarinin Büyüleyici Yapıları

Mısır Piramitleri: Antik Mimarinin Büyüleyici Yapıları

Mısır Piramitleri, insanlık tarihindeki en etkileyici mimari başarılardan bazılarıdır.

Angkor Vat Tapınağı

Angkor Vat Tapınağı

Angkor Vatı, Kamboçya'da bulunan ve dünyanın en önemli arkeolojik bölgelerinden biri olan Angkor...

Baharatın Tarihi ve Baharat Yolu

Baharatın Tarihi ve Baharat Yolu

Antik ticaret yollarından oluşan bir ağ olan Baharat Yolu, baharatların menşe yerlerinden uzak noktalara taşınmasını kolaylaştırarak...

Dünyanın Devletsiz Kıtası Antarktika ve Antarktika Antlaşması

Dünyanın Devletsiz Kıtası Antarktika ve Antarktika Antlaşması

Dünya üzerinde hiçbir devletin söz hakkının olmadığı, insanlar tarafından kolonileştirilmemiş, yerli...

Orta Çağ Dünyası Kaşifi: İbni Battuta

Orta Çağ Dünyası Kaşifi: İbni Battuta

Faslı bir alim ve seyyah olan İbn Battuta, dönemin tüm kaşiflerinden daha uzaklara giderek yaptığı olağanüstü...

Aztek Başkenti: Tenochtitlan

Aztek Başkenti: Tenochtitlan

Güney Amerika’nın kadim halkları arasında yer alan Aztek İmparatorluğunun başkenti konumundaki Tenochtitlan,...

ANASAYFA
RASTGELE
KATEGORİLER
POPÜLER
EN YENİLER