Konya Bilim Merkezi İlimge

Asi Filozoflardan Oluşan Kynikler Okulu

 Raziye Betül Dikmen
 4 dk  513

Kynikler Okulu, Atinalı Antisthenes tarafından M.Ö. 400lü yıllarda kurulmuştur. İlk olarak Sofist Gorgias’ın, ardından Sokrates’in öğrencisi olan Antisthenes, hayran olduğu hocası Sokrates’in ölümünden sonra Kynosarges isimli bir okul kurmuş ve uzun yıllar bu okulun başında bulunmuştur. Kynik Okulu’nun önde gelen takipçileri, Sinoplu Diogenes, Crates, Menedemus ve Menippus’tur.

Kynik isminin kökeninin nereden geldiği ile ilgili iki iddia bulunmaktadır. İlk olarak bu ismin Antisthenes’in kurmuş olduğu okul olan Kynosarges adından geldiği iddia edilmektedir. Yaygın olarak kabul edilen başka bir iddia da “kynik” sözcüğünün “kyon” kelimesinden türediğidir. Yunanca köpek anlamına gelen “kyon” kelimesinden türediği kabul edilen “kynik” ismi “köpek gibi olan, köpeksi” anlamına gelmektedir. Böyle bir isimlendirmenin uygun görülmesinde etkili olan esas nedenin, bu okula mensup olan kişilerin hiçbir kural, töre, edep kurallarına saygı göstermiyor olmaları ve doğada yaşamaları olduğu düşünülmektedir. Yoksul bir hayat sürdüren Kynikler’in en dikkat çeken ve popüler ismi, bir fıçı içerisinde yaşamını sürdürmüş olduğu kabul edilen Diogenes’tir.


Kynikler için yaşamın anlamı, erdemli bir hayat sürdürmektir. Kyniklere göre erdemli bir yaşam sürmek, her türlü gereksinime bağlılıktan kurtularak doğayla uyum içinde yaşanan hayattır. Onlar doğaya dönmeyi ve doğal yaşamayı temel düşünceleri haline getirmişlerdir. Çünkü doğa, kendine yeten bir yaşamın nasıl olması gerektiğini gösteren en mükemmel örnektir. Buradan hareketle Kynikler, görgü kuralları ve din gibi geleneksel yollarla değil ancak doğa yolu ile iyi yaşanabileceğine inanmaktadır. Kynikler, kendi kendine yeten ve doğa ile uyumlu yaşamanın aracı olarak “askesis'i” savunmaktadır. Askesiste benliğin dönüştürülmesini sağlayan egzersiz ve eğitimler (tefekkür, oruç, meditasyon, diyalektik, vicdan muhasebesi vs.) yapılmaktadır. Kynik Okuluna mensup olan bazı isimlerin askesis uygulama çerçevesinde neler yaptıkları bilinmektedir.

Askesis uygulamaların bilinenlerini şu şekilde sıralamak mümkündür;

1) Antisthenes'in, zahmeti ve zorluğu seçmesi,

2) Sinoplu Diyojen’in karda çıplak ayakla dolaşması, soğuk heykellere sarılması ve yazın kavurucu sıcaklarda küplerin içinde yuvarlanması,

3) Crates’in ise Kynik olmak için yüklü bir servetten vazgeçmiş olmasıdır.

Erdemin bilgi ile ilişkili olduğunu kabul eden Kynikler, ahlak ilkelerinin doğrudan yaşanarak uygulanması gerektiğini düşünmektedir. Zira hayatın içinde işlevsel olmayan ahlaki ilkelerin ezberlenmesi ve araştırılmasının onların gözünde bir değeri bulunmamaktadır.

Antisthenes’in ahlak anlayışı ise “eudaimonist” yani yaşamın anlamının mutluluk olduğudur. Onlara göre mutluluğa ulaşmak, insanın boş kuruntulardan kurtulması sonucunda neşeli bir ruh dinginliğine kavuşması ve ruhun özgür olmasıdır. Kynikler için erdem, mutlu olmanın aracıdır. Zenginlik, sağlık, güzellik, lüks vb. şeyler insanların aldırış etmemesi ve kayıtsız kalması gereken şeylerdir. Çünkü insanın hiçbir şeye sahip olmaması, onu gereksiz gurur ve kibirden uzak tutmaktadır. Bu duygulara sahip olmayan bir kişi de tam anlamıyla özgür olabilmektedir. Hazları temel amaç, hayatın anlamı yapmak Kynikler için son derece kötü kabul edilmektedir. Haz, özgürleşerek mutluluğa ulaşmanın yegane düşmanı olarak görülmektedir. Bu nedenle Kynikler, hayatı rahat hale getiren, hayatı süsleyen her şeyden uzak durmakta ve onlara karşı tepkisiz kalmaktadır.


Kyniklere göre, bilge kişi kendi kendisine yetebilen kişidir. Erdeme sahip olmanın sonucu kişinin kendi kendine yetmesi ve tam olarak özgürleşmesine izin vermesidir. Bütün isteklerinden sıyrılmış erdemli bir insan, Kyniklere göre Tanrıya benzemektedir. Kynik Okulu mensupları, insanın gereksinimleri ne kadar az ise insanın da o kadar mutlu olacağını savunmaktadır. Kynikler, erdemin tek iyi olduğunu, hazzın ise her zaman ve her koşulda uzak durulması gereken kötü bir durum olduğunu savunmaktadır. Politik düşünce açısından bakıldığında ise Kynikler ilk anarşistler olarak kabul edilmektedir. Çünkü onlar devletin yıkılmasını insanlar için tek kurtuluş yolu olarak görmektedir.

#kynikokulu #antisthenes #diyojen #haz #erdem #kynikler
0
0
0
Kaynakça

Gökberk, Macit. Felsefe Tarihi. Remzi Kitabevi, 2019.

“CATHOLIC ENCYCLOPEDIA: Cynic School of Philosophy”. Erişim 18 Mayıs 2023. https://www.newadvent.org/cathen/04582a.htm 

EWTN Global Catholic Television Network. “Cynic School of Philosophy | EWTN”. Erişim 18 Mayıs 2023. https://www.ewtn.com/catholicism/library/cynic-school-of-philosophy-10513 

“Cynics | Internet Encyclopedia of Philosophy”. Erişim 18 Mayıs 2023. https://iep.utm.edu/cynics/ 

“Dio Chrysostom | Greek Philosopher | Britannica”. Erişim 18 Mayıs 2023. https://www.britannica.com/topic/Cynic-ancient-Greek-philosophy 

BENZER MAKALE
Felsefi Düşüncede Arkhe

Felsefi Düşüncede Arkhe

Evrenin nasıl ortaya çıktığı, evrende var olan şeylerin kökeninin ne olduğu sorusu insanlığın en eski ve temel...

Çin Felsefesinde Toplumsal Düzen Fikri

Çin Felsefesinde Toplumsal Düzen Fikri

Yol, kaos ve düzen Çin felsefesinin merkezinde yer alan üç önemli kavramdır. Yol, düşünce...

Nietzsche ve Üstinsan Kavramı

Nietzsche ve Üstinsan Kavramı

Karakteristik pos bıyığı, acı yaşantısı ve kafa karıştıran eserleriyle tanınan Friedrich W. Nietzsche, felsefenin büyük...

Mary’nin Odasına Ziyaret

Mary’nin Odasına Ziyaret

Zihin felsefesinde tartışılagelen en temel konulardan biri fizikalizm üzerinedir 1931 yılında Otto Neurath ve 1932’de...

Bir Basitlik İlkesi: Ockham’ın Usturası

Bir Basitlik İlkesi: Ockham’ın Usturası

Ockham'ın usturasının prensibi genellikle İngiliz teolog, mantıkçı ve bir Fransisken rahibi olan Ockhamlı William'a...

Gazzâli ve Rüya Argümanı

Gazzâli ve Rüya Argümanı

Müslüman filozof ve hukuk bilgini Ebu Hamid el-Gazzâli (1058-1111), Descartes'tan 500 yıl önce...

İnsanı Hayvan Sayan Felsefi Görüş: Animalizm

İnsanı Hayvan Sayan Felsefi Görüş: Animalizm

Türkçeye “hayvancılık” olarak çevirebileceğimiz animalizmin ayırt edici iddiası temel metafizik...

Elealı Zenon ve Paradoksları: Aklın Sorgusu

Elealı Zenon ve Paradoksları: Aklın Sorgusu

Yaklaşık 2500 yıl kadar önce Elealı filozof Zenon ortaya birtakım fikirler attı ve çılgınca sorular sordu. Zenon...

Skolastik Felsefenin Doğuşu

Skolastik Felsefenin Doğuşu

8. ve 15. yüzyıllar Hıristiyan Ortaçağ felsefesinde Skolastik dönem olarak bilinmektedir. Bu dönemde...

George Orwell’in Siyaset Felsefesi

George Orwell’in Siyaset Felsefesi

Orwell’in siyaset felsefesinde temel iki kavram; 1930’ların ortasından hayatının sonuna kadar savunduğu sosyalizm...

ANASAYFA
RASTGELE
KATEGORİLER
POPÜLER
EN YENİLER